meta biliş ne demek?

Meta Biliş Nedir?

Meta biliş, kabaca "biliş hakkında biliş" olarak tanımlanabilir. Kişinin kendi düşünme süreçlerini anlaması, farkında olması, kontrol etmesi ve düzenlemesi yeteneğidir. Bu, öğrenmeyi öğrenmek, problem çözmeyi öğrenmek ve genel olarak bilişsel yetenekleri geliştirmek anlamına gelir.

Meta biliş iki temel bileşenden oluşur:

1. Meta Bilişsel Bilgi: Kişinin kendi bilişsel yetenekleri, stratejileri ve kaynakları hakkındaki bilgisi. Bu bilgi üç kategoriye ayrılabilir:

   • Deklaratif bilgi: "Ne" bilgisi. Örneğin, bir konuyu anlamak için hangi stratejilerin işe yaradığını bilmek.
   • Prosedürel bilgi: "Nasıl" bilgisi. Örneğin, bir stratejiyi nasıl uygulayacağını bilmek.
   • Durumsal bilgi: "Ne zaman" ve "Neden" bilgisi. Örneğin, hangi stratejinin hangi durumda en etkili olacağını bilmek.

2. Meta Bilişsel Düzenleme: Kişinin kendi bilişsel süreçlerini planlama, izleme, değerlendirme ve düzenleme yeteneği. Bu düzenleme süreçleri şunları içerir:

   • Planlama: Bir göreve başlamadan önce hedefleri belirlemek, stratejileri seçmek ve kaynakları tahsis etmek.
   • İzleme: Bir görev üzerinde çalışırken ilerlemeyi takip etmek, anlayışı kontrol etmek ve hataları tespit etmek.
   • Değerlendirme: Bir görevi tamamladıktan sonra performansı değerlendirmek, öğrenilenleri analiz etmek ve gelecekteki görevler için stratejileri geliştirmek.

Meta biliş, öğrenme başarısını, problem çözme yeteneğini ve genel olarak akademik başarıyı önemli ölçüde etkiler. Meta biliş becerilerini geliştirmek, daha etkili bir öğrenici olmanın ve daha karmaşık sorunları çözebilmenin anahtarıdır.